چرا باید از تجهیزات ایمنی کار استفاده کرد؟

آشنایی با تجهیزات ایمنی کار
مهم ترین رکن هر کسب و کاری نیروی کار آن است چرا که بدون نیروی کار کسب و کاری هم وجود نخواهد داشت. در بسیاری از موارد بازدهی و موفقیت هر کسب و کاری داشتن نیروی کار فعال ، با انگیزه و ماهر است. برای بهبود راندمان نیروی کار و افزایش انگیزه آنان برای تلاش مضاعف ، ایمنی محیط کار و استفاده از تجهیزات ایمنی کار است. از آنجایی که نقش نیروی انسانی در پروژه های ساختمانی بسیار حائز اهمیت است، حفاظت و امنیت آنها نیز از الویت های هر پروژه می باشد.
طبیعتا هر فردی از کار کردن در یک محیط پر خطر گریزان است که این موضوع باعث کاهش بهره وری در کسب و کار خواهد شد. تجهیزات ایمنی کار تا حد زیادی مخاطرات محیط کار را کاهش داده و باعث افزایش اطمینان خاطر کارگران در هنگام انجام کار خواهد شد.

چرا باید از تجهیزات ایمنی کار استفاده کرد؟
هر ساله حوادث بسیاری در محیط کار رخ می دهد که باعث اتلاف نیروی کار ، بروز چالش های جدی برای کارگران آسیب دیده و خانواده آن ها و ایجاد خسارات اقتصادی برای کسب و کارها و اقتصاد جوامع می شود. به طور کلی دو عامل اصلی باعث بروز حوادث ناشی از کار می شود مانند شرایط غیر ایمن و اعمال غیر ایمن.
برای پیشگیری از بروز حوادث ناشی از کار باید از اصول ایمنی پیروی کرد. اصول ایمنی باعث ایجاد شرایط ایمن می شود تا کارکنان را از خطرات دور نگه داشته و سلامتی آنها حفظ کند.
ایجاد ایمنی مطلق ممکن نیست لذا بهتر است علاوه بر ایجاد ایمنی در محیط پرنسل مشغول به کار از تجهیزات ایمنی کار استفاده نمایند تا در صورت بروز حوادث غیر مترقبه دچار آسیب جانی نشوند.
وظیفه تهیه تجهیزات ایمنی کار برعهده چه کسی است؟
در این قسمت سوالی مطرح می شود مبنی بر این که چه کسی باید تجهیزات لازم را برای پرسنل تهیه نماید؟ آیا این کار بر عهده خود کارکنان است یا کارفرما ؟ ماده 91 قانون کار این سوال را پاسخ می دهد:
کارفرمایان و مسئولان کلیه واحدهای موضوع ماده85 این قانون مکلف هستند براساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تامین حفاظت و سلامت و بهداشت کارگران در محیط کار ، وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده و چگونگی کاربرد وسایل فوق الذکر را به آنان بیاموزند و در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند. افراد مذکور نیز ملزم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی و بهداشتی فردی و اجرای دستورالعمل های مربوطه کارگاه می باشند.
مسئول ایمنی کارکنان در هر کسب و کاری ، مدیر آن کسب و کار است که باید محیط کار را ایمن نماید. برای این منظور کارفرما یا مدیر کسب و کار باید به شناسایی و ارزیابی عوامل خطر موجود در محیط کار بپردازد و سپس برای کنترل این عوامل خطر چاره اندیشی نموده و محیط کار را ایمن سازی کند. بعد از آن باید پرنسل را به تجهیزات ایمنی مناسب و کافی تجهیز نموده و آموزش های لازم در این زمینه را به آن ها ارائه نماید. پرسنل نیز وظیفه استفاده صحیح از این تجهیزات و همچنین نگهداری از آن ها را بر عهده دارند.
تجهیزات ایمنی کار شامل چه مواردی می شود؟
بسته به نوع کار و میزان خطرات تجهیزات ایمنی کار انواع مختلفی دارد که در هر کسب و کار بخشی از آن ها باید توسط پرسنل مورد استفاده قرار بگیرد. کلاه ایمنی ، ماسک ، کفش ایمنی ، عینک ایمنی و دستکش ایمنی از تجهیزات ایمنی کار می باشد.
کلاه ایمنی
از کلاه ایمنی برای محافظت از سر و به خصوص جمجمه در برابر ضربات مختلف، سقوط اشیاء و تماس مواد خطرناک استفاده می شود. کلاه ایمنی مناسب باید سبک ، راحت ، محکم ، ضربه گیر و مقاوم به نفوذ آب و مایعات مختلف باشد. یک کلاه ایمنی استاندارد باید بین قسمت داخلی و خارجی فاصله ای داشته باشد تا در هنگام ضربه وارد شده بر کلاه فشار روی کل کلاه توزیع شود و از ضربه زدن به جمجمه جلوگیری نماید.
عینک ایمنی

یکی از مهم ترین و حساس ترین اعضای بدن چشم ها هستند که بدون آن ها زندگی و کار برای انسان بسیار مشکل خواهد بود. کوچک ترین آسیبی به این عضو برسد عواقب جبران ناپذیری در پی خواهد داشت. از همین رو حداکثر محافظت از چشم ها در محیط کاری پرخطر باید انجام شود که برای این کار از انواع عینک ایمنی استفاده می گردد.
این عینک ها در مشاغل مختلفی همچون تراشکاری ، جوشکاری ، ریختگری ، دندانپزشکی و کارهای آزمایشگاهی کاربرد دارد و مانع ورود ذرات فیزیکی و مواد شیمیایی و عفونی خطرناک به چشم می شود. یک عینک ایمنی مناسب باید بر روی چشم حفاظت کافی را ایجاد نماید ، میدان دید را مختل نکند ، به راحتی قابل استفاده باشد ، لنز آن باید از جنس پلاستیک یا شیشه محکم و نشکن باشد و بدنه ای یکپارچه ، بدون منفذ و غیر حساسیت زا باشد.
دستکش ایمنی

چون دست ها مدام در تماس با ابزارها و مواد گوناگون هستند همواره احتمال آسیب به آن ها وجود دارد. برای پیشگیری از چنین پیشامدی باید حتما چاره ای اندیشید. دستکش ایمنی یکی از مواردی است که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
دستکش های ایمنی از دست ها در برابر آسیب های مختلف همانند برق گرفتگی ، آسیب های فیزیکی ، سوختگی و آسیب های ناشی از مواد شیمیایی ، حساسیت زا و عفونی محافظت می کند. دستکش های ایمنی باید بادوام و مقاوم بوده و از انعطاف پذیری مناسبی برخوردار باشند. علاوه بر این موارد بسته به نوع کار دستکش های ایمنی می تواند ضدبرش ، ضد الکتریسته ، ضد حرارت و یا ضد آب باشد.
کفش ایمنی

برای محافظت از پا در برابر سقوط اجسام سنگین بر روی آن ، حرارت ، برق گرفتگی و تماس با مواد شیمیایی خطرناک ، از کفش های ایمنی استفاده شود. کفش های ایمنی انواع مختلفی دارد باید به نوع کار و خطراتی که در آن وجود دارد تهیه شود.
یک کفش ایمنی مناسب باید سبک بوده و طراحی و ساخت آن با فیزیک پا متناسب باشد چرا که کارگران باید این کفش ها را مدت طولانی به پا داشته باشندکه در صورت نا مناسب بودن به پا آسیب رسانده و راندمان کاری را کاهش می دهد.
کفی کفش ها باید استاندارد باشد تا در برابر سرخوردن ، نفوذ مواد خطرناک به کفش و برق گرفتگی از فرد محافظت کند. برخی از این کفش ها از قالب فلزی جنس فولاد استفاده شده که از آسیب به پا در اثر سقوط اجسام جلوگیری می کند.
ماسک تنفسی
یکی از پرکاربردترین  تجهیزات ایمنی کار ماسک تنفسی است. ماسک ها برای پیشگیری از ورود انواع آلودگی های شیمیایی و عفونی به سیستم تنفسی مورد استفاده قرار می گیرد. انواع مختلفی از ماسک های نیمه صورت و تمام صورت ، فیلتردار و بدون فیلتر در بازار موجود است که برای محافظت انسان در برابر نوع خاصی از آلودگی مورد استفاده قرار می گیرد.
گوشی صداگیر

صداهای بلند تاثیرات مخربی بر سلامت انسان می گذارد و به مرور زمان باعث کاهش شنوایی انسان می شود. این صداها در صورتی که مداوم باشد ممکن است فرد را دچار تنش های روحی و روانی نموده و کیفیت زندگی او را کاهش دهد.
برخی از محیط های کاری همانند محیط های صنعتی همواره پر از انواع صداهای ناهنجار و بلند می باشدکه تهدید کننده سلامت کارکنانی است که در آن محیط مشغول کارند. برای این مشکل از گوشی صداگیر استفاده می کنند که در دو نوع ایرپلاگ و ایرماف ساخته می شوند.
گوشی صداگیر ایرپلاگ به شکل استوانه های کوچک از جنس لاستیک و اسفنج وینیل ساخته شده و به راحتی در هر شرایطی قابل استفاده است.
گوشی صداگیر ایرماف به شکل هدفون ساخته شده و قیمت بالایی دارد و عموما طول عمر بالایی دارد.
تجهیزات ایمنی کار در ارتفاع

انجام برخی از مشاغل مستلزم کار در ارتفاعات بلند است مانند کارگران ساختمانی یا کارکنان مشاغل در دکل های نفتی مجبورند در ارتفاعات کارکرده و همواره در خطر سقوط از ارتفاع قرار دارند.
 به همین دلیل باید توسط کارفرمایان ، تجهیزات ایمنی لازم برای کارگران تهیه شده و بدون استفاده از این تجهیزات در ارتفاع کار نشود.
این تجهیزات شامل کمربند ایمنی ، طناب نگه دارنده و کلاه ایمنی است که مانع سقوط یا آسیب به فرد خواهد شد.
کمربند هارنس(کمربند ایمنی)
کمربند ایمنی یا هارنس شامل یکسری تسمه از جنس پلی استر است که به شکل یک لباس طراحی شده و توسط کارگران پوشیده می شود. این کمربند در قسمت جلو دارای یک قطعه فلزی به نام دی رینگ است.
این قطعه از جنس فولاد یا آلومینیوم ساخته شده و موجب اتصال کمربند ایمنی به طناب نگه دارنده می شود و در انواع فول بادی ، رگلاژی و جلیقه ای تولید می شود.
لنیارد

لنیارد از یکسری طناب و تسمه محکم از جنس پلی آمید یا ابریشم ساخته می شود و دارای دو یا چند قلاب است که از یک سو به دی رینگ و از سوی دیگر به یک جایگاه مطمئن متصل شده و از سقوط فرد جلوگیری می کند.
لنیارد دارای یک قسمت دیگر به نام شوک گیر است که شوک ناشی از ضربات ناگهانی را گرفته و مانع سقوط فرد می شود. این وسیله دارای دوشاخه  و سه شاخه می باشد.
طناب نجات

طناب نجات به هارنس متصل شده و اگر فردی از ارتفاع سقوط کند او را نگه می دارد. این طناب ها در دو سر خود دارای قلاب فلزی می باشد و تحمل وزن بالایی دارد.
صندلی یودیوم

بعضی از مشاغل مانند تمیز کردن شیشه ها و تعمیرات نمای ساختمان های بلند مستلزم آویزان شدن کارگران در حین انجام کار در ارتفاع است. در زمان های تعلیق طولانی ، تسمه های هارنس بدن کارگران را اذیت کرده و اجازه کار طولانی مدت را نمی دهد. در این مواقع باید از ابزار ایمنی صندلی یودیوم استفاده نمود.
تهیه تجهیزات ایمنی کار متناسب با خطرات موجود در محیط بخشی از حقوق نیروهای شاغل در کسب و کارهای مختلف است. این موضوع استرس و ترس آن ها را کاهش داده و انگیزه آنان را افزایش می دهد. مهم است که این تجهیزات باید به گونه ای باشد که استفاده از آن ها برای پرسنل آزاردهنده و دست و پاگیر نباشد.